Değerli Arkadaşlar,
(Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü, toplantımızı salonun kapısına yukarıdaki şekilde elektronik yazı ile ilan etmiştir.)
Derneğimizin 25 Aralık 2014 tarihli yazılı talebi üzerine alınan davet üzerine Yönetim Kurulu Üyesi Sn Muhammet Ali Şeyda ile şahsımve üyelerimiz temsilcileri;
ARKAS – Sn Erdem Şahin
BELSTAR – Sn Fethi Uzkan
CATONİ – Sn Zeynep Yılmaz
MSC – Sn Şükriye Vardar
İle
İMEAK Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi YK Sayman Üyesi Sn Mihri Çelik’ den oluşan bir grup ile 8 Ocak 2015 Perşembe günü Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’ nda yapılan toplantıya katılmıştır.
Katılımcı listesi ekli olan toplantıya Bakanlıklardan;
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü muhtelif birimler Daire Başkanları, Uzmanlar ve Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Daire Başkanı katılmıştır.
Toplantıda Derneğimizin verdiği gündem maddeleri üzerinde aşağıdaki hususlar görüşülmüştür.
1. Varış Bildirimi Onayı hakkında 2014/23 Sayılı Genelge:
Kasım ayı başında yayınlanan 2014/23 sayılı Genelge’ nin yayınlandığı günden beri devam eden görüşmeler ve bu görüşmeler neticesinde Genelge üzerinde yapılan muhtelif iyileştirmelerle konteyner gemileri için sorun kalmamış ancak dökme yük gemileri için Varış Bildirimi onayında geminin yanışmış olma şartı özellikle alınan numunelerin Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından uygunluk belgesi alınmasında zaman kayıplarına neden olmaya devam etmekte idi.. Gerek yapılan yazılı itirazlarımız gerekse 10 Aralık günü Yönetim Kurulu Başkanımız ile yapmış olduğumuz ziyaret sırasındaki ısrarlı talebimiz uygun görülmüş ve toplantının başında dökme yük gemileri için VB Onaylanmasında geminin gümrük bölgesine gelişinin yeterli olacağının kabul edildiği ifade edilmiştir.
Yine de temkinli davranılarak; Genelge’ de değişikliğin hazırlandığı ve %80 bu şekilde değişiklik olacağı ve konteyner gemileri ile dökme yük gemilerinin VB onayını ayıracaklarını fakat durumu bütünüyle bir kez daha gözden geçireceklerini belirtmişlerdir. Bu konuda bir haftalık zamana ihtiyaç duyduklarını belirtmişlerdir.
Toplantıya katılan Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Daire Başkanı, esasında, uygunluk belgesi almak için Bakanlıkları tarafından “onaylı özet beyan” talep edilmesinin anlamsız olduğunu çünkü 3.12.2011 tarihli Bitki Karantinası Yönetmeliği’ nin 7. Maddesi gereğince talep edilen evraklar içinde böyle bir evrakın olmadığını, denizyolunda konişmentonun yeterli olacağını ifade etmiştir.
Konunun tüm gümrük bölgelerinde aynı şekilde uygulanmasının sağlanması açısından kendilerine uygunluk belgesinin nasıl alınacağı hakkında bir yazı göndermemiz halinde yanıt vereceklerini ve bu yanıt ile tüm gemi acentelerinin bilgilendirilmesinin faydalı olacağı değerlendirilmiştir.
Daire Başkanımız ayrıca taşınan eşyadan numune alma işlemlerini teke indirme çalışmaları da yaptıklarını fakat henüz zamana ihtiyaçları olduğunu belirtmiştir.
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü (Sn Muhammet Ali Baylan), gemi acentelerinin ihracatta varış bildirimini onaylatmakta geç kaldıklarını ve bunun da ihracatçıların şikayet konusu olduğundan bahis ile üyelerimizin uyarılmasını talep etmiştir.
Söz konusu taleplerinin, kendilerinden bu konuda bir yazı alınması halinde daha etkili bir şekilde yerine getirilebileceği ifade edilmiştir.
2. Konteyner ve Liman Takip Sistemi Uygulamaları hakkında gelişmeler ve bu gelişmeler içinde gemi acentelerinin yeri:
Liman – Gümrük entegrasyon programının Mersin limanı başta olmak üzere birkaç limanda başarı ile sağlandığı hakkında tarafımıza bilgi verilerek mevcut limanlar olarak yaklaşık 40 limanda entegrasyon sağlandığında KKTF (Konteyner Takip Formu) ye de ihtiyaç duyulmayacağı belirtilmiştir.
KKTF Formları, yurtta kalma süre kontrolü ve takibi acentenin sorumluluğunda olan bir konunun takipsizliğine yol açacağı belirtilerek; ya takip için başka bir yöntemim bulunması ya da konteynerin GK ile dolaşımına son verilmesi gerektiği ileri sürülmüştür. 1972 Konteyner Sözleşmesinin varlığı dolayısı ile GK ile dolaşımdan vaz geçilmeyeceğinin açık olduğu ifade edilerek (uzun uzun tartışılan ve önemi anlatılan) bu konuda mevzuatı inceleyerek gerekli çalışmaları yapacaklarını ve daha sonraki toplantılarda bu konunun tekrar ele alınabileceğini belirtmişlerdir.
Ayrıca konteynerin limanlarda 6 temel hareketinin varlığını düşünerek sistemin çalışmasını bu hareketler üzerine kurguladıkları hakkında bilgi vermişlerdir. Ki bu hareketler:
Yükleme
Boşaltma
Kapı çıkış
Kapı giriş
Sahada dolum
Sahada boşaltma
Şeklindedir.
Liman entegrasyonu ile birlikte gemi acentelerinin de bu sistem içinde yer alması hususu tekrar ve detaylı bir şekilde belirtilmiş ve alınan yanıt kesin olarak gemi acentelerini bu sistem içinde düşünmedikleri, liman işletmelerinin gemi acentelerinin emanetçisi olmaları dolayısı ile gemi acentesi ile liman işletmesi arasındaki özel hukuk ilişkisine müdahil olmak istemedikleri şeklinde olmuştur. Bu konudaki tavsiyeleri de konuyu UDHB yetkilileri ile çözmemiz ve limanların kendi sistemlerine gemi acentelerini dahil etmesinin sağlanması şeklinde olmuştur.
Konu hakkında iki bakanlık arasında bir işbirliği yapılması hususuna da sıcak bakılmamıştır. Bu şartlarda konunun Derneğimiz tarafından Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’ na taşınmasında yarar görülmektedir.
3. Özet Beyan aşamasında risk analizine tabi olan konteynerlerin liman masrafları ve işlemlerin kimin aracılığı ile yürütüleceği:
Konu ile ilgili Daire Başkanı tarafından risk analizlerinin yapılışı hakkında bilgi verilmiş ve bu kapsamda; risk analizi yapılan konteyner adedinin %1 in altında olduğu, risk analizleri ile ilgili bir Genelgenin hazırlanmakta olduğu ve 1-2 hafta içinde yayının yapılacağı buna göre konteynerin risk analizinin tamamlanma süresini 24 saat olarak belirledikleri fakat hedeflerinin en kısa sürede bitirilmesi olduğu belirtilmiştir.
Ayrıca ihracatçıların (Gümrük Müşavirleri) konteyner numaralarının önceden bilinemediği (gemi acentelerinin numaraları veremediği) gerekçesi ile beyannameye konteyner numarası yazamadıkları ifade edilmiştir. Oysa gümrük – liman entegrasyon ve konteyner takip programı dolayısı ile bugün için konteyner numaralarının gümrük idaresi tarafından bilinmesinin çok önem taşıdığı belirtilerek bu konuda tarafımızdan görüş sorulmuştur.
Verilen görüşte; ihracatçıya konteyner gönderilmesi süreci kısaca anlatılarak bir konteynerin fabrika sahasına girmesiyle veya liman sahasında dolum alanına serilmesiyle birlikte numaranın da bilindiği ancak ihracatçıların beyannameyi önceden açmaları dolayısı ile numara yazmadıkları bilahare de ilave etmeyi ihmal ettikleri belirtilmiştir.
Bu konuda dikkat çekici bir yazı yazabilecekleri ve ilgilileri uyarabilecekleri ifade edilmiştir.
Yapılan görüşmelerde risk analizi aşamalarında gemi acentelerinin muhatap alınacağı kanaati hasıl olduğundan; belirlenen sürecin toplantı sırasında tarafımıza açıklanması istenmiş fakat Sayın Başkanımızın tavsiyesi “Gümrük Kanunu ve Yönetmeliği gereğince (Md. 35/A) acentenin sorumluluğu belli olup daha fazla bilgi için bizlerin hukukçularımızdan bilgi alabileceği” şeklinde olmuştur.
4. Liman Tarife Ücretleri ile ilgili Genelge’ nin uygulanması:
Konu hakkında çıkarılan genelge’ nin gemi acentelerinin menfaatine olduğu fakat uygulamasının yapılmadığı ve hatta yapılamayacağı hakkında görüş alış verişinde bulunulmuştur.
Bu konuda Daire Başkanlarımızın görüşü; her halükarda tarifenin uygulanması gerektiği, aksi takdirde cezai yaptırımların uygulanabileceği şeklinde olmuştur.
5. Gemiden mühürsüz olarak inen konteynerlerin savcılığa sevk edilmesi:
Özellikle İzmir Limanında uygulanan ve gemiden mühürsüz olarak inen konteynerlerin “savcılığa sevk edilmesi” üzerine yaşanan problemlerden dolayı Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından 18.12.2014 tarih ve 4651661 sayılı yazı yayınlanmış olmasına ve bu işlemlerin TIR ile gelen yükler ile ilgili olmasına rağmen İzmir gümrüğünde gemiden inen konteynerler için de uygulandığı görülmektedir.
Konu toplantı sırasında da dile getirilmiş ve konunun tamamiyle TIR işlemleri ile ilgili olduğu, söz konusu yazının (18.12.2014 tarihli) durumu açıkça ifade ettiği, dolayısı ile yeniden bir yazı yazılmasına gerek olmadığı, bu düşünceler ile İzmir Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü ile görüşme yapılarak netlik kazandırılması tavsiye edilmiştir.
Toplantıya İzmir’ den katılan Sn Şükriye Vardar, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı İzmir Bölge Müdürlüğü ile konuyu görüşerek tarafımıza bilgi aktaracaktır. Olumsuz bir görüş olması halinde konu Gümrükler Genel Müdürlüğü’ ne yazılı olarak iletilecektir.
NOT: İş bu rapor hazırlanırken üyelerimizden aldığımız bilgiye göre; İzmir gümrüğünde uygulanan konunun Ambarlı limanında da uygulamasına başlanacağı hakkında bilgi alınmıştır.
6. Transit konteynerlerin risk analizi uygulamaları ve konu uygulamalar yüzünden armatörler tarafından Türkiye’ nin transit liman olmaktan çıkarılmak istenmesi:
Konu ile ilgili yurt dışından gelip yurt dışına gönderilen transit konteynerlere de Ülkemize gelen konteyner ile aynı işlemin uygulanmasının gerek zaman kaybı ve konteynerlerin planlanan gemilere yetişememesinden dolayı gemilerin beklemesi gerekse muayene işlemlerinde doğan ilave maliyetler dolayısı ile Ülkemizin transit aktarma liman olmasını baltaladığı anlatılarak konteyner istatistiklerinden de bu durumun izlenebileceği anlatılmıştır.
Ayrıca yurt içinde yapılan transit aktarma işlemlerinde de konteynerin hem yükleme limanında hem de tahliye limanında muayeneye tabi tutulmasının gereksiz zaman kayıplarına ve ilave maliyete neden olduğu ifade edilmiştir.
Her iki konuda da Transit Daire Başkanlığı’ na yazılmış Derneğimizin yazılarının mevcut olduğu ve bu yazılara tekit yazısı yazılmasına karar verildiği belirtildiğinde Risk Analizi ve Kontrol Genel Müdürlüğü Daire Başkanı, yazıların bir kopyasının da kendilerine gönderilmesini talep etmişlerdir.
Saat 14:00 de başlayan toplantı, aralıksız devam ederek planlandığı üzere saat 17:00 de son bulmuştur.
Sevgi ve selamlarımla,
Neslihan Başarslan
Vapur Donatanları ve Acenteleri Derneği
Dernek Müdürü
|
